روش های کوچک کردن معده

حجم معده نقشی اساسی در میزان غذای دریافتی و به تبع آن، در وزن افراد ایفا می‌کند. افرادی که عادت به حجیم خواری دارند، معده بزرگ‌تری دارند و به همین دلیل، تمایل بیشتری به مصرف غذای زیاد دارند. این موضوع می‌تواند منجر به افزایش وزن و چاقی شود.

در مقابل، کوچک کردن معده می‌تواند راهی برای کنترل اشتها و کاهش وزن باشد. با کوچک شدن معده، فرد با مصرف غذای کمتر، احساس سیری می‌کند و به مرور زمان، وزن خود را از دست می‌دهد.

ما نیز در این مقاله از دکتر عطاردی، به بررسی روش‌های مختلف کوچک کردن معده، با تمرکز بر دو دسته کلی “جراحی” و “غیرجراحی” خواهیم پرداخت.

انواع روش های کوچک کردن معده

در حال حاضر، روش‌های مختلفی برای کوچک کردن معده وجود دارد که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. انتخاب روش مناسب به عوامل مختلفی مانند شاخص توده بدنی، وضعیت سلامتی بیمار و ترجیح جراح بستگی دارد.

روش های کوچک کردن معده با جراحی

جراحی های چاقی که به عنوان جراحی باریاتریک نیز شناخته می‌شوند، روشی برای کاهش وزن در افراد مبتلا به چاقی مفرط است. در این روش، جراح با استفاده از تکنیک‌های مختلف، حجم معده را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد.

جراحی چاقی برای چه کسانی مناسب است؟

• اگر شاخص توده بدنی (BMI) فرد ۳۵ یا بیشتر باشد، بدون در نظر گرفتن شرایط سلامتی دیگر، می‌تواند کاندید جراحی چاقی باشد.
• اگر BMI فرد بین ۳۲ تا ۳۵ باشد، اما مشکلات سلامتی مرتبط با چاقی مانند دیابت نوع 2، چربی خون بالا، بیماری های قلبی و یا فشار خون بالا  داشته باشد،  کاندید جراحی چاقی می شود.
• اگر فرد با روش‌های دیگر مانند رژیم غذایی و ورزش نتوانسته به طور قابل توجهی وزن خود را کاهش دهد، می‌تواند کاندید جراحی چاقی باشد.
• جراحی چاقی فقط یک ابزار برای کاهش وزن است و برای حفظ وزن ایده‌آل، فرد باید به طور دایمی سبک زندگی خود را تغییر دهد. این مورد شامل پیروی از یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم است.

انواع روش های کوچک کردن معده با جراحی

• جراحی بای پس معده

عمل بایپس معده که به نام “Gastric bypass” نیز شناخته می‌شود، یک روش جراحی برای درمان چاقی است. این عمل در دو نوع کلاسیک و مینی انجام می‌شود و به عنوان یکی از رایج‌ترین روش‌های جراحی برای کاهش وزن به شمار می‌رود.

در عمل بایپس معده، جراح با ایجاد یک کیسه کوچک از معده (حدود یک بیستم حجم معده اصلی) و تغییر مسیر روده، مسیر عبور غذا را از مری به روده کوتاه می‌کند. به این ترتیب، غذا به قسمت اعظم معده و حدود یک متر از روده باریک وارد نمی‌شود و مستقیماً از مری به کیسه کوچک معده و سپس به روده می‌رود.

• جراحی اسلیو معده

عمل جراحی اسلیو معده که با نام‌ لاتین “Gastric Sleeve Surgery” شناخته می‌شود، روشی نوین و مؤثر برای کاهش وزن و درمان بیماری‌های مرتبط با چاقی است. در این روش، بخش قابل توجهی از معده (معمولاً 70 تا 80 درصد) به واسطه لاپاراسکوپی و با استفاده از ابزارهای مخصوص برداشته می‌شود.

از مزایای این روش می توان به کاهش وزن قابل توجه و عدم تغییر مسیر روده اشاره کرد. اسلیو معده نیز مانند بایپس به یک شب بستری در بیمارستان نیاز داشته و دوران نقاهت آن چند روز است.

جراحی کوچک کردن معده چگونه انجام می شود؟

جراحی های کوچک کردن معده که در درمان چاقی مفرط استفاده می شود، بیشتر به روش لاپاراسکوپی یعنی روش های جراحی بسته و با بیهوشی عمومی انجام می شود. در برخی از جراحی ها از روش های جراحی باز یا جراحی رباتیک نیز استفاده می شود. علاوه بر این، ممکن است از بیمار خواسته شود که یک برنامه غذایی خاص را قبل از عمل شروع کند.

مدت زمان جراحی بستگی به بیمار دارد و متفاوت است. عواملی مانند تأثیر بیهوشی عمومی، میزان چاقی فرد و بیماری های زمینه ای  بر روش جراحی و مدت زمان انجام آن تأثیر می گذارد.

پس از جراحی لازم است حتما توصیه های پزشک را رعایت کرده و برنامه غذایی توصیه شده را برای مدت مشخص شده دنبال کنید. در صورت تجویز مکمل‌های غذایی یا ویتامینی، باید طبق توصیه‌ها استفاده شوند، از فعالیت‌های بدنی سنگین تا تأیید پزشک خودداری شود و ورزش‌های سبک طبق دستور پزشک ادامه یابد.

همچنین؛ نباید فراموش کرد که نتایج به دست آمده با کمک روش های کاهش حجم معده مادام العمر تضمین نمی شود و پس از جراحی باید از بازگشت به رژیم غذایی ناسالم و سبک زندگی کم تحرک خودداری شود. در غیر این صورت، همیشه خطر بازگشت وزن از دست رفته وجود دارد.

روش های کوچک کردن معده بدون عمل جراحی

معده، عضوی انعطاف‌پذیر، مشابه یک بادکنک عمل می‌کند. با خوردن و آشامیدن، ظرفیت معده برای جای‌گیری غذا افزایش می‌یابد و پس از هضم غذا، به اندازه طبیعی خود باز می‌گردد.

ابعاد معده اکثر بزرگسالان، فارغ از وزنشان، تقریباً مشابه است. طول معده خالی  حدود 30 سانتی‌متر و عرض آن 15 سانتی‌متر است. این عضو در حالت عادی می‌تواند تا حدود 1 لیتر غذا را در خود جای دهد.

برخلاف تصور رایج، کشش معده پس از هضم غذا به طور کامل از بین می‌رود و معده به اندازه طبیعی خود باز می‌گردد. درواقع انبساط و انقباض، فرآیندی طبیعی در عملکرد معده است.

برخلاف تصور رایج، نخوردن غذا یا مصرف مقادیر کم غذا، تاثیری بر اندازه فیزیکی معده ندارد. معده پس از هضم غذا به اندازه طبیعی خود باز می‌گردد.

به عنوان مثال، نخوردن غذا باعث کوچک شدن معده در طول زمان نمی شود. و خوردن مقادیر کم غذا نیز معده شما را کوچک نمی کند. تنها راهی که می توانید به صورت فیزیکی و دائمی سایز معده خود را کاهش دهید انجام عمل جراحی است.

شما می توانید با خوردن غذاهای سالم به مرور زمان چربی بدن و اشتهای خود را کاهش بدهید، اما این تغییری در سایز معده شما ایجاد نمی کند. اما وقتی مردم به کوچک کردن معده برای کاهش وزن فکر می کنند، در مورد اینکه چگونه کشش معده بر علائم اشتها تأثیر می گذارد صحبت می کنند.

تاثیر اندازه معده بر اشتها

ارتباطی دوسویه بین مغز و معده وجود دارد که اشتها را تنظیم می کند. یکی از مکانیزم های این تنظیم، ارسال پیام از طریق اعصاب در زمان پر شدن معده تا حد مشخصی از غذا است. عصب واگ به عنوان عصب اصلی در این فرآیند، احساسات معده را به مغز منتقل می کند و اطلاعاتی از قبیل میزان پر بودن معده و نوع مواد مغذی موجود در غذا را به آن ارسال می کند.

هنگامی که معده از غذا پر می شود، عصب واگ سیگنال هایی را به مغز می فرستد تا حس سیری را القا کند و فرد متوجه شود که زمان توقف یا کاهش غذا خوردن فرا رسیده است.

اگرچه کوچک کردن معده به صورت فیزیکی امکان پذیر نیست، اما می توان نحوه سازگاری معده با گرسنگی و احساس سیری را تغییر داد. بر اساس یافته های علمی، با گذشت زمان و مصرف مقادیر کمتر غذا، می توان به احساس سیری با حجم غذای کمتر عادت کرد.

از طرف دیگر، در زمان خالی بودن معده، اعصاب معده می توانند پیام هایی را به مغز ارسال کنند که بر هورمون های بدن، مانند گرلین، اثر می گذارند. گرلین که به عنوان “هورمون گرسنگی” شناخته می شود و محرک احساس گرسنگی در فرد است.

علاوه بر اندازه معده، عواملی متعددی مانند قند خون پایین، فکر کردن یا بوی غذا و بسیاری موارد دیگر نیز بر اشتها تاثیر می گذارند.

به جای تلاش برای کوچک کردن معده، تمرکز بر کنترل اشتها راهبردی موثرتر برای حفظ وزن سالم است.

تغییر رژیم عذایی برای سیر ماندن و کنترل اشتها

1. پروتئین کافی بخورید

شاید برایتان جالب باشد که بدانید، خوردن غذاهای سرشار از پروتئین، می‌تواند به شما در کنترل اشتها و کاهش وزن کمک کند. تحقیقات نشان داده است که پروتئین با افزایش احساس سیری، میل به غذا را در شما کم می‌کند و در نتیجه، به طور بالقوه به شما کمک می‌کند تا در وعده‌های بعدی کمتر غذا بخورید.

راز سیری با پروتئین چیست؟ پروتئین نسبت به کربوهیدرات‌ها و چربی‌ها دیرتر هضم می‌شود. به همین دلیل، معده شما برای مدت طولانی‌تری احساس پری می‌کند و شما دیرتر احساس گرسنگی خواهید کرد. هنچنین پروتئین باعث کاهش سطح هورمون گرلین (هورمون گرسنگی) در بدن می‌شود. در نتیجه، میل شما به خوردن غذا کم می‌شود.

اثرات سرکوب کننده اشتها با پروتئین فقط به منابع حیوانی مانند گوشت،مرغ، ماهی و تخم مرغ محدود نمی شود. پروتئین های گیاهی از جمله لوبیا، عدس و نخود فرنگی هم به همان اندازه برای راضی نگه داشتن و تعدیل میزان مصرف مفید می باشند.

2. غذاهای غنی از فیبر را انتخاب کنید

یکی از مهم‌ترین مزایای فیبر، کمک به احساس سیری بعد از غذا خوردن است. فیبر سرعت هضم غذا را کاهش می‌دهد و به این ترتیب، هورمون‌های سیری در بدن شما ترشح می‌شوند. این هورمون‌ها به مغز شما پیام می‌دهند که سیر هستید و نیازی به خوردن غذای بیشتر ندارید.

غذاهای غنی از فیبر معمولاً کالری کمتری دارند و می‌توانند به شما کمک کنند تا کالری کمتری در طول روز مصرف کنید. بنابراین، انتخاب یک رژیم غذایی حاوی میوه ها، سبزیجات، لوبیا، آجیل و دانه های کافی نیز می تواند سلامت طولانی مدت را بهبود بخشد. علاوه بر این، جفت شدن پروتئین همراه با فیبرمزایای دو برابری را برای سیری و کاهش اشتها دارد.

3. آب فراوان بنوشید

همه ما می‌دانیم که نوشیدن آب برای سلامتی ضروری است، اما آیا می‌دانستید که می‌تواند به شما در کاهش وزن نیز کمک کند؟

گاهی اوقات، مغز ما تشنگی را با گرسنگی اشتباه می‌گیرد. نوشیدن یک یا دو لیوان آب می‌تواند تا حد زیادی احساس گرسنگی را به تأخیر بیندازد و به شما کمک کند تا کالری کمتری در طول روز مصرف کنید.

آب به بدن شما کمک می‌کند تا کالری بیشتری بسوزاند. مطالعات نشان داده است که نوشیدن آب می‌تواند متابولیسم را تا 10% افزایش دهد.

آب به دفع سموم از بدن شما کمک می‌کند و این می‌تواند به شما احساس سبکی و شادابی بیشتری بدهد. همچنین نوشیدن آب کافی باعث میشود غذا به طور کامل هضم شود و از یبوست جلوگیری میکند.

به طور خلاصه نوشیدن مایعات کم کالری یا خوردن کمی سوپ قبل از غذا ممکن است به شما کمک کند بدون اینکه گرسنه شوید کالری کمتری بخورید.

4. با هوشیاری غذا بخورید

مغز شما به طور طبیعی می‌تواند به شما بگوید چه زمانی گرسنه یا سیر هستید، اما عوامل مختلفی می‌توانند این سیگنال‌ها را مختل کنند. غذا خوردن سریع یا در حالتی که حواس شما پرت است، تشخیص گرسنگی و سیری را برای مغزتان دشوار می‌کند.

راه حل این مشکل این است که حواس‌پرتی‌ها را کنار بگذارید و با تمرکز کامل بر غذایتان، به آن توجه کنید. این کار، که به عنوان یکی از جنبه‌های کلیدی غذا خوردن آگاهانه شناخته می‌شود، به شما کمک می‌کند تا به جای اتکا به عوامل خارجی، از نشانه‌های گرسنگی و سیری درونی خود آگاه شوید.

تحقیقات نشان داده است که تمرکز حین غذا خوردن می‌تواند هوس‌های مرتبط با خلق و خو را کاهش دهد و برای افرادی که به پرخوری احساسی، تکانشی و پاداش‌محور تمایل دارند، مفید می باشد.

با این وجود، به نظر می رسد که خوردن آگاهانه برای محدود کردن هوس غذایی و افزایش آگاهی شما در مورد غذا زمانی که با یک رژیم غذایی سالم، فعالیت بدنی منظم و سایر درمان های مبتنی بر رفتار همراه باشد، بهترین عملکرد را دارد.

5. آهسته غذا بخورید

همه ما می‌دانیم که پرخوری می‌تواند منجر به افزایش وزن و مشکلات سلامتی شود. اما گاهی اوقات، حتی زمانی که قصد داریم سالم غذا بخوریم، به راحتی بیش از حد نیازمان غذا می‌خوریم.

یکی از راه‌های ساده برای جلوگیری از پرخوری، آهسته غذا خوردن است. شاید این سوال برایتان پیش بیاید که چرا سرعت غذا خوردن تا این حد مهم است؟

یک مطالعه نشان داد افرادی که سریع‌تر غذا می‌خورند لقمه‌های بزرگ‌تری می‌خورند و در کل کالری بیشتری می‌خورند. مطالعه دیگری نشان داد که غذاهایی که آهسته خورده می شوند نسبت به غذاهایی که سریع مصرف می شوند سیر کننده تر هستند. آهسته غذا خوردن باعث می شود در پایان وعده غذایی احساس رضایت بیشتری داشته باشید و کالری دریافتی کلی در طول وعده غذایی را کاهش دهید.

6. به جای وعده های بزرگتر، چندین وعده غذایی کوچک در روز بخورید

این کار می تواند به مرور زمان معده شما را تمرین دهد تا احساس رضایت و سیری را با وعده های غذایی کوچکتر افزایش دهد. این عادت همچنین به ثابت نگه داشتن سطح قند خون شما کمک می کند و میل شدید به شیرینی ها یا کربوهیدرات ها را کاهش می دهد.

تغیر سبک زندگی برای کمک به کاهش اشتها