سطح بهینه هورمون تیروئید به تنظیم چندین عملکرد بدن از جمله سرعت متابولیسم، رشد مغز، فرآیند گوارش و حفظ استخوان کمک می کند. هنگامی که تولید هورمون تیروئید شما کاهش می یابد (کم کاری تیروئید)، فرآیندهای بدن شما از جمله سرعت متابولیسم کند می شود و می تواند باعث افزایش وزن و مشکل در کاهش وزن شود.
سطح بهینه هورمون تیروئید به تنظیم چندین عملکرد بدن از جمله سرعت متابولیسم، رشد مغز، فرآیند گوارش و حفظ تراکم استخوان کمک می کند. هنگامی که تولید هورمون تیروئید شما کاهش می یابد (کم کاری تیروئید)، فرآیندهای بدن شما از جمله سرعت متابولیسم کند می شود و می تواند باعث افزایش وزن و مشکل در کاهش وزن شود.
در حالی که رژیم غذایی و ورزش سنگ بنای هر برنامهی کاهش وزن هستند، گاه در افراد مبتلا به کمکاری تیروئید، این راهکارها به تنهایی برای رسیدن به وزن ایدهآل کافی نیستند. در این شرایط، جراحی های چاقی مانند اسلیو معده میتواند به عنوان یک راه حل جایگزین در نظر گرفته شود.
با توجه ارتباط کم کاری تیروئید و عمل اسلیو معده و تغییرات زیادی که در طی جراحی کاهش وزن ایجاد می شود، بدن می تواند به طور کامل تحت تأثیر قرار گیرد. آیا بین جراحی چاقی و عملکرد تیروئید ارتباطی وجود دارد؟ آیا جراحی اسلیو معده موجب درمان کم کاری تیروئید می شود؟ در این مقاله به پاسخ این سوالات می پردازیم.
کم کاری تیروئید (hypothyroidism) چیست؟
غده تیروئید یک غده ۱۵ تا ۲۵ گرمی پروانه شکل است که در جلوی گردن و زیر حنجره قرار دارد. این غده مسئول ترشح هورمون های تیروئید است. هورمون تیروئید (T3) و (T4) نحوه استفاده بدن از انرژی را کنترل می کند و تقریباً بر هر اندامی تأثیر می گذارد.
وقتی صحبت از مشکلات تیروئید می شود، غده تیروئید می تواند بیش فعال (پرکاری تیروئید) یا کم کار (کم کاری تیروئید) باشد. این بدان معناست که غده تیروئید مقدار غیرطبیعی هورمون تولید می کند که ممکن است منجر به بسیاری از علائم غیر اختصاصی شود.
هنگامی که تولید هورمون تیروئید شما کاهش می یابد، به اصطلاح کم کاری تیروئید (Hypothyroidism) رخ می دهد. نداشتن هورمون تیروئید کافی، عملکردهای مختلف بدن شما را کند می کند.
علائم کم کاری تیروئید:
علاوه بر افزایش وزن، علائم دیگراین اختلال ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- پوست خشک
- ریزش مو
- افسردگی
- یبوست
- ضربان قلب آهسته
- خستگی
کم کاری تیروئید چگونه باعث چاقی میشود؟
چاقی، با شاخص توده بدنی بیش از 30، به عنوان یک بیماری مزمن شناخته میشود که خطرات سلامتی متعددی را به همراه دارد. جراحی کاهش وزن میتواند راهی برای بهبود این شرایط باشد. چاقی خطر ابتلا به دیابت، دیس لیپیدمی، فشار خون بالا، بیماری ریوی، بیماری قلبی عروقی و سرطان را افزایش میدهد.
علاوه بر این، چاقی با ناهنجاریهای غدد درونریز، از جمله اختلال عملکرد تیروئید، مرتبط است. مشکلات تیروئید میتوانند وزن، ترکیب بدنی، دما و متابولیسم بدن را تحت تاثیر قرار دهند.
چرا با وجود تلاش برای لاغری، وزن کم نمیکنیم؟
بسیاری از افراد میدانند که رژیم غذایی مناسب و ورزش منظم برای حفظ وزن سالم ضروری هستند. با این حال، برخی افراد حتی با تلاشهای مداوم برای تغییر رژیم غذایی و ورزش، در کاهش وزن با مشکل مواجه میشوند. پس از کاهش وزن، ممکن است متوجه بازگشت سریع وزن خود بدون تغییر در روال زندگیشان شوند. این موضوع میتواند بسیار ناامید کننده باشد و افراد را به دنبال درمانهای پزشکی و گزینههای جراحی سوق دهد.
هنگامی که فردی برای کاهش وزن به پزشک مراجعه میکند، پزشک سابقه پزشکی او را بررسی میکند تا ببیند آیا علائمی از اختلال تیروئید وجود دارد یا خیر. سپس، آزمایش خون برای تعیین علل مادرزادی، وجود التهاب یا بیماری خودایمنی و اندازهگیری سطح هورمون انجام میشود.
تاثیر متقابل تیروئید و چاقی:
از آنجا که تیروئید بر سطح هورمون های بدن تاثیر میگذارد بسیاری از افراد که مبتلا به کم کاری یا حتی پرکاری تیروئید هستند با مشکلات مربوط به کاهش وزن دست و پنجه نرم میکنند.
چاقی میتواند به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر عملکرد تیروئید تأثیر بگذارد. چاقی میتواند عاملی باشد که در ایجاد کمکاری تیروئید موثر باشد. از سوی دیگر، کمکاری تیروئید میتواند به عنوان یکی از عوامل موثر در افزایش وزن یا دشواری در کاهش وزن باشد. معمولا کم کاری تیروئید باعث اضافه وزنی در حد ۵ کیلوگرم می شود و نمی توان همه چاقی مفرط را به نام تیروئید نوشت.
ارتباط کم کاری تیروئید و عمل اسلیو معده
طبق مطالعات، جراحی چاقی از جمله اسلیو معده یک درمان موثر برای افراد با چاقی شدید و بیماری های مرتبط با چاقی است.
اکثر جراحیهای کاهش وزن، مانند اسلیو، آناتومی معده شما را تغییر خواهند داد. در نتیجه، مقدار غذایی که معده شما میتواند نگه دارد کاهش یافته و شما بعد از صرف یک وعده غذایی کوچک احساس سیری میکنید. در جراحی اسلیو که با نام اسلیو گاسترکتومی نیز شناخته میشود حدود ۸۰ درصد از حجم معده برداشته میشود.
جراحی چاقی می تواند عملکرد تیروئید را بهبود بخشد و همچنین نیاز بیمار به داروهای جایگزین هورمون تیروئید را کاهش دهد. جراحی چاقی می تواند به شروع سریع متابولیسم بیمار کمک کند و او را در انتخاب سبک زندگی متفاوتی که منجر به کاهش وزن و کیفیت زندگی بالاتر می شود، توانمند کند.
آیا جراحی اسلیو معده موجب درمان کم کاری تیروئید می شود؟
شاید این سوال برای شما هم پیش آمده باشد که آیا جراحی اسلیو معده میتواند به بهبود کم کاری تیروئید کمک کند یا خیر. در پاسخ به این سوال باید گفت که مطالعات اخیر نشان دادهاند که جراحی چاقی، از جمله اسلیو معده، میتواند در بهبود عملکرد تیروئید در افراد مبتلا به کم کاری تیروئید موثر باشد.
چطور؟ جراحی اسلیو معده با کاهش وزن و افزایش متابولیسم بدن، به طور غیرمستقیم بر عملکرد تیروئید نیز تاثیر میگذارد. در واقع با کاهش وزن، نیاز بدن به هورمون تیروئید نیز کاهش مییابد و این امر میتواند به بهبود عملکرد تیروئید و کاهش علائم کم کاری تیروئید کمک کند.
مطالعات چه میگویند؟ یک مطالعه در سال 2019 نشان داد که جراحی اسلیو معده کم کاری تیروئید را در 44٪ از بیماران بهبود بخشید و آن را به طور کامل در 22٪ از بیماران برطرف کرد. این مطالعه همچنین نشان داد که پس از جراحی، بیماران به طور قابل توجهی در سطح TSH خود (هورمونی که توسط غده هیپوفیز برای تحریک غده تیروئید ترشح میشود) بهبود داشتند، نیاز به دوز کمتری از داروهای جایگزین هورمون تیروئید داشتند و علائم کم کاری تیروئید آنها نیز به طور قابل توجهی بهبود یافته بود.
عوارض احتمالی کم کاری تیروئید در جراحی چاقی
جراحی چاقی می تواند برای افراد مبتلا به کم کاری تیروئید که به دنبال کاهش وزن هستند، مفید باشد. با این حال، آگاهی از عوارض احتمالی و انجام اقدامات پیشگیرانه، برای تضمین سلامتی و موفقیت در این مسیر ضروری است.
- در افراد مبتلا به کم کاری تیروئید، غده تیروئید، هیپوفیز، غدد فوق کلیوی، پانکراس، انسولین و گلوکاگون در یک چرخه پیچیده با هم تعامل دارند که این چرخه در بروز چاقی نقش دارد. جراحی چاقی نیز می تواند بر این چرخه و سایر سیستم های بدن تاثیر بگذارد.
- کاهش وزن سریع بعد از جراحی چاقی می تواند سطح هورمون تیروئید را تغییر دهد و کم کاری تیروئید را بدتر کند. به همین دلیل، نظارت دقیق بر هورمون های تیروئید قبل و بعد از جراحی ضروری است. قبل جراحی چاقی باید با دارو عملکرد تیروئید در حد طبیعی حفظ شود، چون کم کاری تیروئید اصلاح نشده در بهبود شما بعد از جراحی چاقی اختلال ایجاد می کند.
- جراحی اسلیو، حجم معده را کاهش می دهد و این می تواند در اوایل تا حدی جذب داروهای تیروئید را تحت تاثیر قرار دهد.
اگر از اختلال تیروئید رنج می برید، جراحی چاقی نباید تاثیر منفی بر سلامت شما داشته باشد. با این حال، قبل از اقدام به عمل جراحی کاهش وزن، پزشک احتمالاً توصیه می کند که ابتدا به مشکلات تیروئید خود رسیدگی کنید. شما در طول مشاوره اولیه غربالگری خواهید شد تا اطمینان حاصل شود که هیچ گونه منع دیگری برای جراحی وجود ندارد.