با توجه به اینکه تعداد عملهای جراحی چاقی شامل اسلیو معده و بای پس معده روز به روز بیشتر می شوند، تصمیم گرفتم توی این صفحه نکات و مراقبتهای دوهفته اول بعد از این عملها رو خیلی عملی تر و همچنین بصورت قدم به قدم در اختیارتون قرار بدم.
خوب. چه نکاتی رو در دو هفته اول بعد از جراحی اسلیو یا بای پس معده رعایت کنیم تا دوران نقاهت یا ریکاوری بهتر و راحتری رو طی کنیم؟
نکاتی که در دو هفته اول بعد از اسلیو معده باید رعایت کنید
دوستان خوبم توجه داشته باشید که مهمترین نکته در روزهای اول بعد از عمل جراحی لاغری پیشگیری از کم آبی بدن هست.
در ۲۴ ساعت اول بعد از جراحی یعنی تا قبل از ترخیص از بیمارستان، هر ۶ ساعت برای شما یک لیتر سرم تجویز می کنیم. اما با توجه به اینکه در روزهای اول بعد ترخیص ممکن است نتوانید مایعات کافی مصرف کنید، بهتر است لااقل در سه روز اول بعد جراحی چاقی روزی یک لیتر سرم به صورت وریدی برای شما تزریق شود. سرم half saline بهترین گزینه است، البته اگر دیابت نداشته باشید می توانید سرم قندی نمکی هم بزنید.
بنابراین:
- حتما روزانه حداقل ۲ لیتر آب بنوشید یعنی معادل ۸ لیوان
- این ۲ لیتر آب را باید بصورت جرعه جرعه و در طول روز بنوشید.
- بهتر است همیشه آب در کنار شما باشد مثل موبایلتان، توصیه میکنم یک قمقمه آب تهیه کنید.
- اگر طعم آب خالی را دوست ندارید می توانید آن را طعم دار کنید مثلا مختصری عرق بیدمشک، بهار نارنج ، گلاب یا چند قطره لیموترش به آن اضافه کنید. حتی می توانید آب طعم دار با تکه میوه هایی مثل سیب، گلابی، هلو یا خیار درست کنید. به این صورت که یک نوع میوه را شسته و تکه تکه کرده و در بطری آب انداخته و آن را می توانید تا پنج ساعت در یخچال نگهداری کنید و جرعه جرعه از آن بنوشید.
نکته مهم: درصورتیکه در طول روز به میزان مناسب آب بنوشید، ادرار با حجم مناسب و به رنگ زرد روشن خواهید داشت، اما اگر حجم ادرار شما کم، پر رنگ و بد بو باشد ، نشان‌دهنده مصرف کم مایعات است.
خوردنی های مجاز دو هفته اول بعد از جراحی لاغری
آب مرغ و آب گوشت
شما از روز دوم بعد جراحی می توانید در طی ۲۴ ساعت حدود نیم لیتر آب گوشت یا آب مرغ استفاده کنید. هنگام طبخ فقط می توانید پیاز و نمک به آن اضافه کنید و نباید ادویه به آب گوشت یا مرغ بزنید.بعد از آماده شدن هم بهتر است چربی آن را بگیرید و بعد میل کنید.
ماست و دوغ
سعی کنید حدود دو لیوان (نیم لیتر) ماست و دوغ کم چرب در طی ۲۴ ساعت استفاده کنید. بهتر است با همان ماست کم چرب خودتان دوغ تهیه کنید. از ماه دوم می توانيد ماست های یونانی و ایسلندی که پروتئین بالاتری دارند را استفاده کنید.
در مواردی که آب کم مصرف می کنید، دوغ بیشتر استفاده کنید چون راحت تر آنرا تحمل می کنید و حاوی آب زیادی است.
شیر
اگر قبلا شیر مصرف می کردید و دچار نفخ نمی شدید، میتوانید روزی یک لیوان شیر کم چرب استفاده کنید.
آب میوه طبیعی
یکی از این سه آبمیوه طبیعی (آب سیب، آب هویج، آب هندوانه) را به صورت رقیق شده می توانید استفاده کنید، یعنی ۳۰ سی سی آب میوه با ۷۰ سی سی آب باید رقیق شود و حداکثر یک بار در روز مصرف کنید چون حتی آبمیوه طبیعی در حجم کم کالری زیاد داشته و روی روند کاهش وزن شما تأثیر منفی می گذارد.
- حتما آبمیوه را خودتان در منزل درست کنید و یا از جایی که از طبیعی بودن آن اطمینان دارید، تهیه کنید.
- آبمیوه های صنعتی معمولا چیزی جز اسانس و شکر نیست، بنابراین از آنها و نکتارهایی (مثل رانی،…) استفاده نکنید.
- بیماران دیابتی نباید آبمیوه مصرف کنند.
- نوشیدن آبمیوه های مرکبات (مثل آب پرتقال) ممنوع است چون باعث ریفلاکس و سوزش سر معده می شود.
چای و قهوه
در ۶ هفته اول بعد جراحی چاقی نباید چای یا قهوه مصرف کنید چون نه تنها باعث ریفلاکس معده می شود بلکه ادرار شما را افزایش داده و باعث کم آبی می شود.
اما اگر وابستگی شدید به چایی دارید و نخوردن آن باعث سردرد می شود، می توانید روزی یک فنجان چایی کمرنگ مصرف کنید.
نکته مهم: یادتان باشد نوشیدن مایعات خیلی سرد یا داغ میتواند باعث اسپاسم معده شود.
شیک های پروتیین
امروزه ثابت شده بعد از هر عمل جراحی (چه عمل های جراحی چاقی و چه عملهای جراحی غیر چاقی مثلا ارتوپدی و یا غیره) نیاز بدن به پروتتین افزایش پیدا می کند.
شما از روز هشتم بعد جراحی چاقی (اسلیو یا بایپس) باید روزی نصف اسکوپ پودر پروتیین ایزووی را داخل یک لیوان آب یا شیر خنک حل کرده و در طی ۲۰ دقیقه میل کنید و بعد از حدود ۱۰ روز به تدریج آنرا به روزی یک اسکوپ افزایش دهید. پودر پروتئین نه تنها باعث می شود حین کاهش وزن تحلیل عضلانی شما به حداقل برسد بلکه ضعف شما رو هم تا حد زیادی برطرف می کند.
یکی از بهترین پودرهای پروتئین، پیور پروتئین کارن هست که کمترین میزان چربی و قند را داشته و حاوی ۱۹ اسید آمینه ضروری است.
راه رفتن
قانون اصلی ما را فراموش نکنید: بعد از عمل اسلیو و بایپس معده شما باید هر روز بهتر از روز گذشته باشید.
از روز دوم به بعد شما نباید چیزی به عنوان تخت یا رخت خواب بیمار داشته باشید و باید سعی کنید در طی ۲۴ ساعت به صورت متناوب ۶ تا ۸ ساعت در منزل پیاده روی داشته باشید، سعی کنید هر ۵ دقیقه که می نشینید حدود ۳ دقیقه راه بروید. البته هنوز ضعف و بی حالیهای عمل کاملا از بین نرفته و درد مختصری هم در محل برش های کوچک جراحی خود بخصوص در سمت چپتان دارید.
در روزهای ۳ و ۴ بعد از عمل شما باید تمایل به انجام کارهای عادی را داشته باشید، پس بلند شوید و آشپزی کنید، به صورت پاره وقت کارتان را شروع کنید، آرایش کنید و …
به همراه یک بطری آب و لباس گشاد و راحت مثل لباس ورزشی و یک جفت کفش ورزشی راحت پیاده روی بیرون منزل را از یک هفته بعد جراحی شروع کنید.
پیاده روی بیرون منزل را در یک مکان غیر شیب دار با روزی ۱۵ دقیقه شروع کنید و در نهایت بعد دو تا سه هفته به تدریج آن را به روزی ۱ ساعت برسانید و اگر از لحاظ زانو و کمر قبل از عمل مشکلی داشتید و نمی توانید به میزان مناسب و طولانی راه بروید، ۵ دقیقه ۵ دقیقه راه بروید.
اثرات مفید راه رفتن در هفته های اول:
- پیشگیری از لخته شدن خون در پا
- پیشگیری از آمبولی ریه
- بهبود ظرفیت تنفسی
- برگشت حرکات دستگاه گوارش و مصرف راحت تر مایعات
جوراب ضد آمبولی
جوراب ضد آمبولی باید مشخصات زیر را دارا باشد:
- زیر زانو
- پنجه باز
- سایز مناسب پای شما بر اساس اندازه دور مچ و دور ساق
۱. این جوراب را باید به مدت ۳ هفته صبح و شب بپوشید.
۲. فقط موقع استحمام می توانید جوراب را خارج کرده و بشویید.
۳. بالای جوراب را زیر زانو باید به صورت پاکتی روی هم به نحوی تا بزنید تا روی پای شما به صورت حلقه خط و رد نندازد.
مصرف دارو
۱. قرص پنتوپرازول ۴۰، یکی صبح ناشتا یکی شب تا ۳ ماه و بعد ۳ ماه فقط یک عدد صبح ناشتا تا ۶ ماه (برای کاهش میزان اسید معده)
۲. قرص استامینوفن ۵۰۰، هر ۶ ساعت جهت درد برای چند روز اول و شیاف استامینوفن شبی یک بار.
حتی در صورتیکه درد ندارید در ۳ شب اول قبل از خواب از شیاف استفاده کنید تا خواب آرامتری داشته باشید.
۳. آمپول انوکساپارین ۴۰۰۰ واحدی، روزی یک عدد یا هر ۱۲ ساعت ۱ عدد زیر جلدی (بر اساس شاخص توده بدنی) به مدت دو هفته برای جلوگیری از لخته شدن خون در پا و آمبولی ریه.
۴. قرص مولتی‌ویتامین مینرال روزی یک عدد
۵. کپسول اورسوداکسی کولیک اسید ۳۰۰ (کیسه صفرا) که از دو هفته بعد جراحی شروع شده و هر ۱۲ ساعت یک عدد با غذا به مدت ۶ ماه مصرف شود.
در بیمارستان تزریق زیر جلدی را از پرستار یاد بگیرید.
– داروهای ضروری خود را که قبل از عمل استفاده می کردید مثل داروی کم کاری تیرویید، فشار خون، اعصاب، اسپری های ریوی و… را مثل قبل از عمل استفاده کنید.
– اصولا افرادی که دیابت دارند داروی خود را با توجه به دستور فوق تخصص غدد و با کنترل قند خون تنظیم می کنند.
استحمام
روز بعد از عمل شما می توانید با همان پانسمان های ضد آب اتاق عمل استحمام کنید. روز سوم بعد از جراحی در منزل پانسمانها را بردارید و استحمام کنید و در صورتیکه زخم شما ترشح خونی نداشت دیگر نیاز به پانسمان نیست. در صورت ترشح خونی از یک زخم نگران نباشید استحمام کنید و بعد از استحمام با یک گاز استریل زخم را پانسمان کنید.
از کبودی محل زخم خود نگران نباشید، این کبودیها اصولا مربوط به زیر پوست شماست و به داخل شکم مربوط نیست و با گذشت زمان جذب می شود فقط در ظاهر کمی ترسناک هستند.
نکات
- مراقبت بعد از عمل های لاغری
لطفا دستورالعملهای جراح خود را مو به مو اجرا کنید:
- بعضی از بیماران دستورات بعد از عمل را مو به مو اجرا می کنند و به آن پایبند هستند و بعضی این نکات را سرسری می گیرند.
- جراح شما برای تمام نکات بعد از عمل دلیل قانع کننده دارد.
- حتی نکته خیلی ساده ای مانند حمام رفتن هم در بهبود شما موثر است.
- به جراح خود اعتماد کنید نه همسایگان و دوستان، حتی اگر قبلا عمل اسلیو یا بایپس معده کرده اند.
- حتما سعی کنید درکلاس گروهی هفته اول بعد از عمل شرکت کنید زیرا سوال شما سوال خیلی از بیماران دیگر بوده و همچنین سؤال‌های آنها: سؤال‌های فراموش شده شما…!
اگر علی رغم انجام تمامی توصیه ها، حال عمومی شما بد است یا دردی در شکم دارید که با مسکن بهتر نمی شود و یا اگر دچار تنگی نفس، تپش قلب یا تب شده اید، با جراح خود تماس بگیرید تا در صورت نیاز بررسی لازم انجام شود.
اسم بخش و سرپرستار بخش خود را بدانید و در صورت لزوم و داشتن سوال، با زنگ زدن به بیمارستان و بخشی که در آن بستری بودید سوال خود را مطرح کنید.
